Conflict binnen het bestuur van je vereniging

De Escalatieladder van Glasl: Hoe voorkom je dat een conflict uit de hand loopt?

Friedrich Glasl, de Oostenrijkse conflict-expert, ontwikkelde een model dat laat zien hoe conflicten zich in verschillende stadia ontwikkelen. Hoe eerder je in dit proces ingrijpt, hoe groter de kans op een vreedzame oplossing. Glasl onderscheidt drie fasen waarin conflicten zich kunnen bevinden: Win-Win (Fase 1-3), Win-Lose (Fase 4-6) en Lose-Lose (Fase 7-9). Laten we deze fasen één voor één doornemen en kijken hoe je optimaal kunt reageren op elk stadium van een conflict binnen een bestuur van een vereniging.

Win-Win (Fase 1-3): De eerste tekenen van een conflict binnen het bestuur van een vereniging

In de Win-Win-fase proberen de betrokkenen binnen het bestuur van de vereniging samen tot een oplossing te komen. Er is ruimte voor samenwerking en wederzijds begrip, ondanks meningsverschillen. De bereidheid om gezamenlijk een oplossing te vinden is groter dan de wens om elkaar te verslaan. De communicatie is open en eerlijk, en er is nog geen sprake van strijd.

Fase 1: Constructief overleg

In deze fase is er een open en eerlijke communicatie. De betrokkenen binnen het bestuur van de vereniging zijn bereid naar elkaar te luisteren en gezamenlijk naar een oplossing te zoeken. De nadruk ligt op het vinden van een compromis waarbij beide partijen voordeel halen uit de uitkomst. Dit is het moment om het conflict te herkennen en snel in te grijpen voordat het escaleert.

Fase 2: Toenemende spanning

Hoewel men probeert een oplossing te vinden, verandert de dynamiek: partijen denken meer in termen van winnen en verliezen, wat de samenwerking ondermijnt. Er ontstaan al spanningen, en de communicatie wordt minder open.

Fase 3: Escalerende posities

De houding van de partijen wordt rigider. De communicatie wordt formeler en defensieve reacties worden sterker, waardoor de samenwerking verder wordt belemmert. Toch is er in deze fase nog ruimte om het conflict binnen het bestuur van de vereniging op te lossen, als er snel wordt ingegrepen.

Wat kun je doen in deze fase

In de Win-Win-fase is gespreksbegeleiding een krachtige manier om het conflict binnen het bestuur van de vereniging tijdig aan te pakken en te zorgen voor een vreedzame oplossing voordat het conflict verder escaleert.

Win-Lose (Fase 4-6): Het conflict escaleert binnen het bestuur van een vereniging

Wanneer een conflict in de Win-Lose-fase komt, begint de situatie ernstiger te worden. De partijen zien elkaar steeds meer als tegenstanders, en de kans op schade voor een van de partijen binnen het bestuur van de vereniging groeit. De communicatie verslechtert, en het vertrouwen neemt af.

Fase 4: Bouwen van Coalities

In deze fase beginnen de partijen steun te zoeken bij anderen binnen het bestuur, waardoor de samenwerking verder wordt ondermijnd. De focus ligt nu meer op het vinden van bondgenoten dan op het gezamenlijk bereiken van een oplossing.

Fase 5: Verlies van respect

De communicatie wordt vijandiger en er ontstaan persoonlijke aanvallen. Er worden strategische middelen ingezet om de ander te ondermijnen, wat het vertrouwen verder schaadt.

Fase 6: Strategie en Taktiek

Het conflict heeft zich zo ver geëscaleerd dat de partijen nu bezig zijn met strategische zetten om te winnen, ongeacht de schade die dit aan de ander binnen het bestuur van de vereniging veroorzaakt. De samenwerking is vrijwel verdwenen, en de focus ligt volledig op het behalen van een "overwinning."

Wat kun je doen in deze fase?

In de Win-Lose-fase is mediation de beste oplossing. Het inschakelen van een mediator kan helpen de communicatie te herstellen en de focus weer op gezamenlijke doelstellingen te richten, voordat het conflict verder escaleert.

Lose-Lose (Fase 7-9): Het conflict is volledig uit de hand gelopen binnen het bestuur van een vereniging

In de Lose-Lose-fase is er geen sprake van winnaars meer. Beide partijen hebben ernstige schade opgelopen, en de situatie is destructief voor iedereen die betrokken is, inclusief de vereniging zelf. De communicatie is volledig destructief en beide partijen proberen elkaar met harde middelen te verslaan. De schade die wordt aangericht is niet alleen persoonlijk, maar kan ook de organisatie zelf schade toebrengen.

Fase 7: Oorlog

De communicatie is volledig destructief. Beide partijen proberen elkaar met harde middelen te verslaan, zonder respect voor elkaar of voor de situatie binnen de vereniging.

Fase 8: Complete Vernietiging

Een van de partijen probeert de ander volledig te vernietigen, zowel professioneel als persoonlijk. De situatie wordt nu destructief voor beide partijen en voor de vereniging.

Fase 9: Totale Ruïne

De situatie is nu onomkeerbaar, en de schade is niet alleen aan de betrokkenen toegebracht, maar ook aan de vereniging zelf. Het conflict heeft verregaande gevolgen voor de organisatie.

Wat kun je doen in deze fase?

In de Lose-Lose-fase is juridische interventie vaak de enige manier om de situatie te beëindigen en verdere schade te beperken. Het conflict kan vaak niet meer via mediation worden opgelost, en het inschakelen van juridische hulp is noodzakelijk om het proces af te ronden.

Conclusie: Los conflicten binnen een bestuur van een vereniging tijdig op

Een conflict binnen een bestuur van een vereniging hoeft geen ramp te zijn, mits je het tijdig aanpakt. Het tijdig herkennen van de fase van het conflict en daarop reageren met de juiste aanpak kan het verschil maken. Gespreksbegeleiding kan in de vroege fases zorgen voor een vreedzame oplossing, terwijl mediation in de meer geëscaleerde fasen kan helpen om een gezamenlijke oplossing te vinden. Als het conflict volledig uit de hand is gelopen, is juridische interventie vaak de enige manier om verdere schade te beperken en het conflict af te sluiten.

Wacht niet tot het conflict onherstelbare schade veroorzaakt binnen het bestuur van je vereniging. Neem vandaag nog contact op met Result ADR, en een ervaren mediator kan je helpen om het conflict op een positieve manier op te lossen.