)
Strategisch schakelen in aandeelhoudersgeschillen
Waarom een hybride aanpak met mediation, early neutral evaluation én bindend advies vaak het verschil maakt.
Door: Felix Merks, Result ADR
4-11-2025
4
Meer dan een juridisch conflict
Aandeelhoudersgeschillen en maatschapsconflicten zijn van een heel eigen orde. Het zijn zelden puur juridische disputen. Het zijn relationele crises, vermengd met zakelijke belangen, governancevraagstukken en vaak ook persoonlijke teleurstellingen.
Juist daarom is een standaardprocedure bij de rechter zelden de juiste eerste stap. De kans op escalatie is groot, de kosten lopen op, de organisatie lijdt — en de uitkomst is zelden de oplossing waar de onderneming of praktijk op zat te wachten.
Wat werkt wél? In mijn praktijk als mediator zie ik dat een hybride aanpak vaak de sleutel is: eerst mediation, vervolgens – als nodig – een early neutral evaluation (ENE), en waar dat niet volstaat, bindend advies op de resterende knelpunten.
Waarom een hybride aanpak?
Geen enkel aandeelhoudersgeschil is zwart-wit. Er zijn feiten, juridische meningen, emoties, verstoorde relaties én toekomstbelangen. Eén methode is dan zelden genoeg.
Een hybride aanpak maakt het mogelijk om:
1. het gesprek op gang te brengen via mediation,
2. realiteitszin te creëren via een neutrale beoordeling van de juridische posities,
3. en door te pakken met bindend advies als er alsnog blokkades blijven bestaan.
Hoe werkt het in de praktijk?
1. Start met mediation
Een ervaren mediator helpt de partijen om belangen, posities en zorgen in beeld te brengen. Vaak blijkt dat 70-80% van het geschil kan worden opgelost door een goed gesprek – zeker als alle partijen (met hun advocaten) bereid zijn om te verkennen.
2. Waar nodig: early neutral evaluation (ENE)
Voor onderwerpen waar partijen écht fundamenteel van mening verschillen (bijv. uitleg van een aandeelhoudersovereenkomst, waarderingsdiscussie of stemrechten), kan een oud-rechter of juridisch expert een niet-bindend oordeel geven. Dat helpt partijen om hun verwachtingen bij te stellen – en maakt mediation vaak opnieuw kansrijk.
3. Restpunten: bindend advies
Als er na mediation en ENE enkele restpunten overblijven, kunnen partijen ervoor kiezen deze voor te leggen aan een vooraf aangewezen bindend adviseur (bijvoorbeeld een oud-rechter of accountant). Dat voorkomt dat één knelpunt alsnog tot volledige escalatie leidt.
Wat zijn de voordelen?
Beheersbare aanpak: stap-voor-stap, gericht op oplossen in plaats van winnen
Tijd- en kostenbesparend: geen jarenlange procedures met onzekere uitkomst
Discreet en relationeel bewust: essentieel bij geschillen binnen familiebedrijven, maatschappen of joint ventures
Draagvlak en legitimiteit: doordat partijen invloed houden op het proces én op de deskundigen
Definitieve duidelijkheid: waar nodig, door een bindend oordeel over restpunten
Voor welke geschillen is dit geschikt?
Aandeelhoudersconflicten binnen het MKB of familiebedrijven
Maatschapgeschillen in medische, juridische of fiscale sectoren
Stakingen binnen joint ventures of coöperaties
Interpretatieverschillen over zeggenschap, dividendbeleid of uitstapvoorwaarden
Conflicten over waardering van aandelen of goodwill
Tot slot
Aandeelhouders- en maatschapsgeschillen zijn te belangrijk om over te laten aan de rechtszaal alleen. Met een hybride aanpak – die begint bij dialoog en eindigt in duidelijkheid – creëer je ruimte voor een oplossing die recht doet aan álle belangen.
Geen verspilling van energie, geen reputatieschade, maar een professionele, strategische route vooruit.
Haal voordeel uit je conflict
Result ADR heeft de tools en expertise in huis om conflict in goede banen te leiden. We maken graag off- of online kennis. Bel ons of laat je gegevens achter en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.